ON COMPOUND CONJUNCTIONS OF RESULTATIVE DENOTATION
Keywords:
compound conjunctions of resultative meaning, compound resultative sentence with a dependent clause, dependent clause of relative-resultative type, functional stylesAbstract
In this paper, by examining examples from different functional styles and applying the structural-semantic methods and methods of functional-stylistic distribution, we observe the ways of formation of compound conjunctions which in Serbian mark dependent clauses of resultative and relative-resultative type. Unlike the semantic category of cause which is characterized by a very rich and formally variable system of compound conjunctions, the latter system is featured by a rather small inventory of compound conjunctions. There exist two models for formation of the compound conjunctions of the resultative meaning. The first implies the process of intonational unification of cataphorically used pronominal adverb tako (so) and general dependent conjunction da (that), resulting in the compound conjunction tako da (so that) which functions as a conjunction of the general resultative denotation. The second model, the process of merging an adverb or an adverbial phrase with the anaphorical relativizer što (which, that) in genitive form, creates the compound conjunctions zbog čega, usljed čega, na osnovu čega, povodom čega (all approx. therefore) which introduce into the structure of a compound sentence a subordinate clause of the relative-resultative type. Although replaceable with the compound conjunction tako da, these conjunctions are not completely synonymous. While the communicative focus in the sentence with subordinator tako da is on result, in compound sentences with the compound conjunctions zbog čega, usljed čega, na osnovu čega, povodom čega, etc., the referent value is cause, i.e. its subtype (unequivocally designated by the semantics of the preposition or prepositional phrase which form the particular conjunction) which leads to result.
References
Vukojević, Hudeček 2007: L. Vukojević, L. Hudeček, „Podrijetlo, ustrojstvo, funkcija i normativni status složenih veznika i vezničkih skupina”, u: Sintaktičke kategorije, Zbornik radova znanstvenoga skupa s međunarodnim sudjelovanjem, u redakciji B. Kune, Osijek, Zagreb: Filozofski fakultet, Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje, 283–333.
Vukojević 2008: L. Vukojević, Izražavanje posljedičnih odnosa u hrvatskome standardnom jeziku, Zagreb: Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje.
Grickat 2004: I. Grickat, Studije iz istorije srpskohrvatskog jezika, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. [orig.] Грицкат 2004: И. Грицкат, Студије из историје српскохрватског језика, Београд: Завод за уџбенике и наставна средства.
Katnić Bakaršić 2001: M. Katnić Bakaršić, Stilistika, Sarajevo: NUK.
Kovačević 1988: M. Kovačević, Uzročno semantičko polje, Sarajevo: Svjetlost.
Kovačević 1998: M. Kovačević, Sintaksa složene rečenice u srpskom jeziku, Beograd, Srbinje: Raška škola, Srpsko prosvjetno i kulturno društvo Prosvjeta. [orig.]
Ковачевић 1998: М. Ковачевић, Синтакса сложене реченице у српском језику, Београд, Србиње: Рашка школа, Српско просвјетно и културно друштво Просвјета.
Kordić 1995: S. Kordić, Relativna rečenica, Zagreb: Matica hrvatska.
Mrazović 2009: P. Mrazović, Gramatika srpskog jezika za strance, Sremski Karlovci,
Novi Sad: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, Dobra vest.
Musić 1900: A. Musić, „Rečenice s konjunkcijom ’da’ u hrvatskom ili srpskom jeziku”, Rad JAZU 142, Zagreb, 1–125.
Piper 1983: P. Piper, Zamenički prilozi (gramatički status i semantički tipovi), Novi Sad: Institut za strane jezike i književnosti Filozofskog fakulteta u Novom Sadu. [orig.]
Пипер 1983: П. Пипер, Заменички прилози (граматички статус и семантички типови), Нови Сад: Институт за стране језике и књижевности Филозофског факултета у Новом Саду.
Pranjković 2001: I. Pranjković, Druga hrvatska skladnja, Zagreb: Hrvatska sveučilišna naklada.
Pranjković 2009: I. Pranjković, „Sintaksa i semantika posljedičnih relacija (Luka Vukojević: Izražavanje posljedičnih odnosa u hrvatskome standardnom jeziku, Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje, Zagreb, 2008)”, Prikazi i osvrti, u: Rasprave Instituta za hrvatski jezik i jezikoslovlje, knj. 35, 492–504.
Silić, Pranjković 2005: J. Silić, I. Pranjković, Gramatika hrvatskoga jezika za gimnazije i viša sveučilišta, Zagreb: Školska knjiga.
Simić 2002: R. Simić, Srpska gramatika 2 – Sintaksa, ijekavsko izdanje, Beograd: Jasen. [orig.] Симић 2002: Р. Симић, Српска граматика 2 – Синтакса, ијекавско издање, Београд: Јасен.
Simić, Jovanović 2002: R. Simić, J. Jovanović, Srpska sintaksa I–II, III–IV, Beograd:
Jasen. [orig.] Симић, Јовановић 2002: Р. Симић, Ј. Јовановић, Српска синтакса I–II, III–IV, Београд: Јасен.
Stanojčić, Popović 2008: Ž. Stanojčić, Lj. Popović, Gramatika srpskoga jezika, Beograd: ZUNS. [orig.] Станојчић, Поповић 2008: Ж. Станојчић, Љ. Поповић, Граматика српскога језика, Београд: ЗУНС.
Tošović 2002: B. Tošović, Funkcionalni stilovi, Beograd: Beogradska knjiga. [orig.]
Тошовић 2002: Б. Тошовић, Функционални стилови, Београд: Београдска књига